Świnoujście (niem. Swinemünde) – miasto na prawach powiatu, uzdrowisko w północno-zachodnim krańcu Polski, w woj. zachodniopomorskim z portem morskim, położone nad Świną i Morzem Bałtyckim, jedyne w Polsce miasto położone na 3 dużych wyspach: Uznam, Wolin, Karsibór oraz na kilkudziesięciu (łącznie 44) małych, niezamieszkanych wysepkach. Według danych z 30 czerwca 2019 r. miasto zamieszkiwało 40 883 osób, co lokuje miasto na 5. pozycji w województwie pod względem ludności. Granice Świnoujścia obejmują powierzchnią 203 km² (2. miejsce w województwie i 8. w kraju).

Zabytki chronione prawnie w Świnoujściu:

• układy urbanistyczne z XVIII-XIX w., układ urbanistyczny śródmieścia wybudowany
  w latach 20. XVIII w. oraz układ urbanistyczny dzielnicy nadmorskiej z lat 40. XIX w.,
• wieża garnizonowego kościoła luterańskiego pw. Marcina Lutra z 1904 r., zniszczonym pod koniec II wojny światowej, obecnie pełni funkcję wieży widokowej
  i kawiarni (ul. Paderewskiego 7),
• zespół fortów twierdzy Świnoujście nad rzeką Świną, wybudowanych w latach 1848-63 i 1877-1900:
  • fort I z lat 1848-60, wysadzony w latach 70. XX wieku w związku z rozbudową świnoujskiego portu,
  • fort II – Fort Gerharda (Fort Wschodni). W pomieszczeniach fortu oglądać można ekspozycję dotyczącą świnoujskich fortyfikacji, eksponaty znalezione na ich terenie,
  • fort III – Fort Anioła, z lat 1845-58, wzorowany na mauzoleum Hadriana, dzisiejszy Zamek Świętego Anioła w Rzymie,
  • fort IV – Fort Zachodni, wybudowany w latach 1843-63, wielokrotnie modernizowany, po wojnie do 1962 stacjonowały tu wojska radzieckie;
• Park Zdrojowy, z XIX wieku,
• kamienica przy ul. Armii Krajowej 13, z ok. 1904,
• kamienica przy ul. Bolesława Chrobrego 21 z 1908 r.,
• zabytkowe kamienice przy ul. Hołdu Pruskiego
• pensjonat „Posejdon” przy ul. Kasprowicza 15, z końca XIX,
• willa ryglowa przy ul. Konopnickiej 2, z 1920 r.,
• gimnazjum przy ul. Narutowicza 10, z lat 1922-27, obecnie Szkoła Podstawowa nr 1,
• gmach poczty przy ul. Piłsudskiego 1, budynek z czerwonej cegły, z 1878, przebudowany w 1900,
• dawny ratusz, z 1805, obecnie Muzeum Rybołówstwa Morskiego na Placu Rybaka,
  ze zbiorami z historii rybołówstwa, dziejów miasta i regionu, zabytkowymi przyrządami nawigacyjnymi, okazami fauny morskiej, miejsce wielu wystaw.
• wille przy ul. Sienkiewicza 3, 4,
• kamienica z dwiema oficynami na Placu Słowiańskim, z 1906,
• dawny szpital miejski przy ul. Wyspiańskiego 34a, z lat 1914-19 i 1927-29, zespół
  z budynkami głównym, oddziału zakaźnego oraz park leśny,
• pensjonat, ul. Żeromskiego 14, z 1905,
• willa drewniana przy ul. Żeromskiego 28, wybudowana po 1920,
• zespół rzeźni przy ul. Kościuszki 15 z 1911, obejmujący kotłownię z maszynownię, halę uboju zwierząt, wieżą ciśnień, budynek administracyjny (obecnie mieszkalny) przy ul. Kościuszki 13,
• dawna stocznia z lat 1897-1903 przy Wybrzeżu Władysława IV (Basen Północny), obejmujące 2 budynki administracyjne, halę warsztatową (później magazyn),
  3 magazyny , wieżyczką wodowskazową, nabrzeża Basenu Północnego z urządzeniem dźwigowym oraz kolejową wieżą ciśnień, zbudowaną w 1898 z czerwonej cegły
  i czerwonego granitu, znacznie uszkodzona podczas bombardowań portu w 1945.

Zabytki w dzielnicach Świnoujścia:

• kościół filialny Niepokalanego Poczęcia NMP z XV w., przebudowany w 1826, z ołtarzem gotyckim z XV w. i amboną z XVII w., Karsibór
• cmentarz ewangelicki (nieczynny) przy ul. Kwiatowej, część A z połowy XIX w.,
  część B z lat 1910-14, Karsibór
• dom szachulcowy (chata rybacka), ul. Wierzbowa 7, z początku XIX w., Przytór
• kościół parafialny Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Sąsiedzka, z 1901-02, Przytór
• Latarnia Morska Świnoujście, ul. Bunkrowa, z lat 1854-57, najwyższa na polskim wybrzeżu (68 m wysokości), znajduje się™ w rejonie Fortu Wschodniego, na prawym brzegu Świny, 500 m od morza, Warszów.

Obiekty historyczne

• basen U-bootów – położony jest na wyspie Karsibór. Powstał w 1944 roku, jako stała baza promów wojskowych i miejsce postoju U-Bootów 4 szkolnej flotylli Kriegsmarine ze Szczecina. Obok basenu stoi jeszcze ruina hali warsztatowej,
  w której obsługiwano zawijające tu okręty. Dziś z basenu korzystają głównie wędkarze.
• Brama Zachodniego Kompleksu Fortecznego, wybudowana około roku 1877 stanowiła jedyne lądowe połączenie miasta z terenem Zespołu Fortecznego i Basenem Jachtowym. Bramą umieszczono w wale fortecznym i połączono z wysokim ceglanym murem poprowadzonym w fosie zachodniej, zaś po obu stronach Bramy znajduje się 6 strzelnic skierowanych na przyległe odcinki zasypanej fosy.
• falochrony:
  • Falochron Zachodni ze Stawą Młyny – o długości ok. 350 m, wybudowany w latach 1818-1923, na końcu plaży na wyspie Uznam przy ujściu Świny do Bałtyku. Stawa Młyny jest symbolem Świnoujścia.
  • Falochron Wschodni – budowany w latach 1818-1923, na prawobrzeżnej części miasta na wyspie Wolin przy ujściu Świny o długości przeszło 1400 metrów w głąb morza (najdłuższy falochron kamienny w Europie).
  • Kościół pw. Chrystusa Króla

• kościoły:
  • kościół pw. Chrystusa Króla zbudowany w latach 1788-1792, wzniesiony na miejscu gotyckiej świątyni w centrum miasta przy Placu Kościelnym (Słowiańskim). W nawie głównej zwisa ze stropu drewniany model korwety żaglowej.
    Znajdują się tu także zabytkowe organy. Od połowy maja do połowy września
    w sobotnie wieczory odbywają się tutaj Świnoujskie Wieczory Organowe.
  • neogotycki kościół NMP „Stella Maris” z końca XIX wieku.
• Kapitanat Portu z 1870, wybudowany wówczas szybkiego rozwoju i rozbudowy portu. W okolicy ulokowana jest zabytkowa kotwica.
• dawny ratusz, obecnie muzeum.

Pomniki i miejsca pamięci narodowej

• Tablica Pamiątkowa „50 lat Polskiego Świnoujścia”,
• Pomnik wystawiony „Tym, którzy nie powrócili z Morza”,
• Tablica ku czci prześladowanych, zmarłych, pomordowanych ofiar komunizmu
  w Polsce w latach 1939-1989
• pomnik poświęcony lotnikom RAF-u zestrzelonym w kwietniu 1945 podczas nalotu dywanowego na port.
• schron – „Miasto wczoraj i dziś”. Historia miasta na zdjęciach i wiele innych eksponatów związanych z miastem – ul. Wyspiańskiego 51.
• Tablica pamiątkowa w kościele „Stella Maris” która upamiętnia śmierć świnoujścian
  w Grenoble podczas tragedii autokaru.

Zieleń miejska

Zieleń miejska obejmuje 3 parki i zieleń przy promenadzie nadmorskiej.

• Park Zdrojowy – założony w latach 1826-27 (projektował architekt 
  Peter Joseph Lenné), o powierzchni 40 ha, z rzadkimi okazami drzew śródziemnomorskich porosłymi wiciokrzewem pomorskim i bluszczem.
  Siedemnaście kilometrów alejek i ścieżek.
• promenada nadmorska – przedwojenny bulwar, ciągnący się od granicy polsko-niemieckiej wzdłuż dzielnicy uzdrowiskowej.
• park przy ul. Chopina (dawny cmentarz).

Turystyka

W Świnoujściu funkcjonują całoroczne punkty informacji turystycznej, jeden z nich znajduje się na Wybrzeżu Władysława IV (przy miejskiej przeprawie promowej), drugi zaś przy byłym przejściu granicznym Świnoujście – Ahlbeck. Sezonowy punkt informacji turystycznej działa przy marinie żeglarskiej. Planowana jest organizacja szlaku wodnego Berlin – Szczecin – Bałtyk.

Uzdrowisko Świnoujście

W 1824 Świnoujście zostało ogłoszone kąpieliskiem morskim. W 1897 zostały odkryte
na terenie miasta źródła leczniczej solanki, wówczas zbudowane tutaj zostały odpowiednie urządzenia przyrodolecznicze. Wykorzystywane są określone właściwości lecznicze surowców naturalnych, borowiny nizinnej oraz solanki bromkowo-jodkowo-sodkowej. Uzdrowisko specjalizują się w leczeniu schorzeń: kardiologicznych, narządów ruchu, endokrynologicznych, pulmonologicznych, reumatologicznych, laryngologicznych, dermatologicznych jak i rehabilitację po mastektomii, wczesną… rehabilitacją kardiologiczną, leczeniem otyłości. Wykonywane są również zabiegi z zakresu balneoterapii, hydroterapii, kinezyterapii, elektroterapii,  fototerapii

Plaża

Jedną z atrakcji Świnoujścia jest plaża, która ciągnie się na przestrzeni blisko dziesięciu kilometrów (3,7 km z wyspie Uznam oraz 6 km na wyspie Wolin). Miejscami jej szerokość dochodzi do 130 metrów i co roku powiększa się wskutek cofania się™ morza. Dzięki temu zjawisku świnoujskie kąpieliska są płytkie.

Latem wody Bałtyku w rejonie Świnoujścia są najcieplejsze na polskim wybrzeżu. Oprócz zażywania kąpieli morskich i słonecznych można również korzystać z wodnych zjeżdżalni, trampolin, motorówek z pontonem, a także wypożyczyć skuter wodny. Możliwa jest również podróż na motoparalotni startującej z plaży.

Świnoujska plaża na wyspie Uznam corocznie (od 2006 roku) otrzymuje certyfikat „Błękitnej Flagi”. Jest ona przyznawana kąpieliskom, które spełniają wysokie wymogi jakości i bezpieczeństwa na plaży.

Promenada nadmorska w Świnoujściu to przedwojenny bulwar graniczący z dzielnicą uzdrowiskową. Wzdłuż promenady znajdują się punkty gastronomiczne, kawiarnie, bary, ogródki piwne, muszla koncertowa i kasyno. Na świnoujskiej promenadzie udostępniony jest internet bezprzewodowy.

Rejsy

Jedną z możliwości spędzenia wolnego czasu jest rejs statkami białej floty. Latem można skorzystać z rejsów po porcie, Bałtyku i do pobliskich niemieckich miejscowości letniskowych: Ahlbecku, Heringsdorfu i Bansinu a od 2004 roku także do Międzyzdrojów. Katamaranem można popłynąć na wyspę Rugia, a wodolotem do i ze Szczecina.

Dlaczego Świnoujście? https://visit.swinoujscie.pl/